بررسی جامع بازار سرمایه در هفته اول خرداد ۱۴۰۴

عملکرد مقایسه‌ای شاخص کل و شاخص کل هم‌وزن نشان می‌دهد که طی دوره زمانی یک ساله اخیر، عملکرد شاخص کل هم در دوره‌های رکود و هم در دوران رونق بهتر از شاخص هم‌وزن بوده است. در رشد اخیر بازار که از پاییز آغاز شده نیز، شاخص کل نسبت به شاخص هم‌وزن صعود پرشتاب‌تری را تجربه کرده است. همچنین در روند اصلاحی پس از آن، شاخص کل بیشتر اصلاح را در قالب زمان تجربه کرده، در حالی که شاخص کل هم‌وزن بیشتر در قالب قیمت اصلاح کرده است. با این وجود، چند هفته‌ای است که شاخص کل هم‌وزن چه در صعود و چه در اصلاح، عملکرد بهتری داشته و بازده هفتگی، ماهانه و سه‌ماهه بهتری را نسبت به شاخص کل به ثبت رسانده است.

جدول بازدهی شاخص کل و هم‌وزن در دوره‌های مختلف:

نمودار نسبی از مقادیر یک کسر تشکیل می‌شود که در آن، صورت کسر شاخص کل هم‌وزن و مخرج آن شاخص کل است. بدیهی است با بزرگتر شدن صورت کسر یا کوچک‌تر شدن مخرج، مقدار کلی کسر افزایش می‌یابد. این موضوع بدین معناست که رشد این نمودار، بیانگر عملکرد بهتر شاخص کل هم‌وزن نسبت به شاخص کل می‌باشد. همچنین اگر آینده‌ی نمودار صعودی ارزیابی شود، انتظار می‌رود شاخص هم‌وزن نسبت به شاخص کل بازده و عملکرد بهتری را به ثبت برساند. بازده بهتر می‌تواند شامل رشد بیشتر شاخص هم‌وزن نسبت به شاخص کل، اصلاح کمتر شاخص هم‌وزن نسبت به شاخص کل، و یا رشد شاخص هم‌وزن همزمان با اصلاح قیمتی یا زمانی شاخص کل باشد.

پس از مدتها بازده بهتر شاخص کل نسبت به شاخص کل هم‌وزن، نمودار نسبی شاخص هم‌وزن به شاخص کل به سطح مهمی واکنش نشان داده و پس از آن موفق به شکست خط روند نزولی چند ماهه خود شده است. در حال حاضر به نظر می‌رسد تثبیت بر فراز این خط روند نزولی (که با خط چین در نمودار اصلی مشخص شده) انجام شده است و می‌توان انتظار داشت در سال جاری، شاهد بازده و عملکرد بهتر سهام کوچک‌تر (مرتبط با شاخص کل هم‌وزن) نسبت به سهام شاخص‌ساز باشیم.

ارزش معاملات خرد بازار سرمایه در ۹۰ روز گذشته به همراه میانگین‌های متحرک ۵ روزه و ۲۰ روزه نشان‌دهنده روندهای نقدشوندگی در بازار است. ارزش معاملات خرد در هفته منتهی به ۹ خرداد ۱۴۰۴ در مقایسه با هفته‌های پررونق فروردین و اردیبهشت‌ماه با کاهش مواجه شده و پایین‌تر از میانگین‌های متحرک خود قرار گرفته است. این امر می‌تواند نشانه‌ای از افزایش احتیاط در میان فعالان بازار و کاهش حجم نقدینگی درگیر در معاملات روزانه تلقی شود.

جریان ورود و خروج نقدینگی حقیقی به معاملات خرد سهام و صندوق‌های مبتنی بر درآمد ثابت، از جمله شاخص‌های مهم برای ارزیابی احساسات و رفتار سرمایه‌گذاران حقیقی در بازار است.

ورود و خروج پول حقیقی به معاملات خرد سهام:

طی هفته گذشته، شاهد نوسان در ورود و خروج پول حقیقی به معاملات خرد بودیم. این روند روزانه به شرح زیر بوده است:

• ۳ خرداد: ورود ۵۷۴ میلیارد تومان
• ۴ خرداد: خروج ۱۶۶۱ میلیارد تومان
• ۵ خرداد: ورود ۸۲۰ میلیارد تومان
• ۶ خرداد: ورود ۷۱۳ میلیارد تومان
• ۷ خرداد: خروج ۱۷۳۲ میلیارد تومان

ورود و خروج پول حقیقی به صندوق‌های درآمد ثابت:

در بخش صندوق‌های درآمد ثابت، جریان نقدینگی حقیقی در هفته منتهی به ۷ خرداد ۱۴۰۴ به صورت زیر بوده است:

• ۳ خرداد: ورود ۱۳۶۴ میلیارد تومان
• ۴ خرداد: خروج ۶۴۴ میلیارد تومان
• ۵ خرداد: ورود ۷۲۵ میلیارد تومان
• ۶ خرداد: خروج ۲۰۱۶ میلیارد تومان
• ۷ خرداد: ورود ۱۴۶ میلیارد تومان

بررسی جابجایی پول حقیقی بین صنایع مختلف بازار سرمایه، می‌تواند نشان‌دهنده گرایش‌ها و تمایلات سرمایه‌گذاران در یک بازه زمانی مشخص باشد. در هفته منتهی به ۷ خرداد ۱۴۰۴، برخی صنایع شاهد ورود قابل توجه پول حقیقی بودند، در حالی که برخی دیگر با خروج نقدینگی مواجه شدند.

 بیشترین ورود پول حقیقی به ترتیب به صنایع زیر اختصاص داشته است:

• سرمایه‌گذاری‌ها: ۵۱۶.۲ میلیارد تومان
• فلزات اساسی: ۲۳۳.۶ میلیارد تومان
• محصولات غذایی و شرکت‌های چندرشته‌ای: ۱۳۴.۹ میلیارد تومان
• بانک: ۱۲۹.۵ میلیارد تومان

در مقابل، بیشترین خروج پول حقیقی از صنایع زیر صورت گرفته است:

• خودرو: ۲۰۸.۱- میلیارد تومان
• چند رشته‌ای صنعتی: ۱۹۸.۹- میلیارد تومان
• محصولات نفتی: ۱۱۵.۳- میلیارد تومان

نسبت P/E (قیمت به سود) یکی از معیارهای رایج برای سنجش ارزندگی سهام شرکت‌ها است. این نسبت از تقسیم قیمت روز سهم بر سود هر سهم (EPS) آن شرکت به دست می‌آید و نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران به ازای هر واحد سودآوری شرکت، چه میزان حاضر به پرداخت هستند. به طور کلی، نسبت P/E پایین‌تر می‌تواند نشانه‌ای از ارزندگی بیشتر سهام باشد، هرچند باید در کنار سایر عوامل بنیادی و شرایط خاص هر صنعت و شرکت مورد بررسی قرار گیرد.

در ادامه، ده نمادی که در هفته منتهی به ۹ خرداد ۱۴۰۴ دارای کمترین نسبت P/E بوده‌اند، ، ارائه شده‌اند:

1. وسبحان
2. وآفر
3. وجامی
4. وتجارت
5. حفاری
6. پردیس
7. وبملت
8. وبانک
9. وپارس
10. پارسیان

بازده هفتگی بازارهای موازی و جهانی طی هفته اخیر (منتهی به ۹ خرداد ۱۴۰۴) نمایش داده شده است. بر این اساس، بازدهی‌ها به شرح زیر بوده است:

• گرم طلای ۱۸ عیار: ۱.۲۷٪+
• تمام سکه: ۲.۱۹٪+
• خودروی مونتاژی (با ملاک KMCJV): ۱.۴۰٪-
• خودروی داخلی (با ملاک دناپلاس اتوماتیک): ۰.۱۴۴٪+
• خودروی وارداتی (با ملاک هونگچی H۵): ۰.۱۵٪+
• دلار آزاد: ۰.۰۶٪+
• بیت‌کوین: ۰.۵۳٪-
• شاخص کل بورس: ۱.۰۳٪+
• شاخص هم‌وزن: ۰.۶۸٪+
• نفت برنت: ۳.۱۱٪-
• مس: ۳.۷۲٪-
• آلومینیوم: ۲.۰۳٪-
• برنج: ۱.۱۱٪-
• گندم: ۱.۰۵٪-
• روی: ۲.۶۵٪-

نرخ بهره بین بانکی یکی از شاخص‌های مهم در تعیین هزینه تامین مالی در بازار پول و همچنین از ابزارهای سیاست‌گذاری پولی بانک مرکزی است. بر اساس اعلام بانک مرکزی، هفته اخیر (منتهی به ۹ خرداد ۱۴۰۴) نرخ بهره بین بانکی با افزایش ۰.۰۲ درصدی همراه شد و در سطح ۲۳.۹۷ درصدی ایستاد.

مرکز آمار ایران گزارش‌هایی در خصوص وضعیت اشتغال و بیکاری کشور در سال ۱۴۰۳ منتشر کرده است.

نرخ بیکاری و مشارکت اقتصادی:

نرخ بیکاری جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر در سال ۱۴۰۳، ۷.۶ درصد و نرخ مشارکت اقتصادی ۴۱.۰ درصد بوده است. بررسی روند تغییرات نرخ بیکاری حاکی از آن است که این شاخص نسبت به سال ۱۴۰۲، به میزان ۰.۵ درصد کاهش یافته است. همچنین، نرخ مشارکت اقتصادی نسبت به سال ۱۴۰۲، به میزان ۰.۳ درصد کاهش یافته است.

جمعیت شاغل و غیرفعال:

جمعیت شاغلان ۱۵ ساله و بیشتر در سال ۱۴۰۳، ۲۴ میلیون و ۷۸۸ هزار نفر بوده که نسبت به سال قبل ۲۹۸ هزار نفر افزایش داشته است. جمعیت غیرفعال از نظر اقتصادی (شامل افراد محصل، خانه‌دار، دارای درآمد بدون کار مانند بازنشستگان و ...) ۳۸ میلیون و ۵۲۰ هزار نفر بوده که نسبت به سال قبل تقریباً ۶۰۷ هزار نفر افزایش داشته است.

اشتغال در بخش‌های عمده اقتصادی:

بررسی اشتغال در بخش‌های عمده اقتصادی نشان می‌دهد که در سال ۱۴۰۳، بخش خدمات با ۵۲.۷ درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. در مراتب بعدی بخش‌های صنعت با ۳۳.۳ درصد و کشاورزی با ۱۳.۹ درصد قرار دارند.

نرخ بیکاری جوانان:

نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۴ ساله حاکی از آن است که ۲۰.۱ درصد از فعالان این گروه سنی در سال ۱۴۰۳ بیکار بوده‌اند. بررسی تغییرات سالانه نرخ بیکاری این افراد نشان می‌دهد این نرخ نسبت به سال ۱۴۰۲ به میزان ۱.۱ درصد کاهش یافته است. همچنین، نرخ بیکاری گروه سنی ۱۸ تا ۳۵ ساله در سال ۱۴۰۳، ۱۴.۷ درصد بوده که نسبت به سال ۱۴۰۲ به میزان ۰.۵ درصد کاهش نشان می‌دهد.

اشتغال ناقص:

بررسی سهم جمعیت دارای اشتغال ناقص (جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر که به دلایل اقتصادی کمتر از ۴۴ ساعت در هفته کار کرده و آماده برای انجام کار اضافی بوده‌اند) نشان می‌دهد که در سال ۱۴۰۳، این سهم ۷.۶ درصد بوده است. این در حالی است که ۳۸.۵ درصد از شاغلین ۱۵ ساله و بیشتر، بیش از ۴۹ ساعت در هفته کار کرده‌اند.